Met z’n allen zitten we gemiddeld dagelijks urenlang op onze telefoon. Apple lanceerde een aantal maanden geleden de functie ‘schermtijd’ waarmee inzicht wordt gegeven in het aantal uur wat we op onze smartphone spenderen, gespecificeerd per app. Het kan behoorlijk confronterend zijn om te zien dat je 2/3 van de tijd die je op je telefoon spendeert, aan sociale media spendeert. Als je erop werkte, of enkel de kwaliteitskrant las: soit. Maar de laatste jaren zijn we geconditioneerd om ons bezig te houden met de hoeveelheid likes op Instagram, of het laatste celebritynieuws. Een relatie van Bridget Maasland en André Hazes lijkt de dubbele aandacht te krijgen in vergelijking met de heftige demonstraties die op hetzelfde moment plaatsvinden in Hong Kong.
Telefoonverslaving in het brein
Hoe kan het toch dat het voor ons mensen steeds moeilijker wordt om de prikkels van onze telefoon te negeren? Bij een melding van een nieuw Whatsappje zijn er maar weinig mensen die niet even snel kijken. Dat proces vindt plaats in je brein.
Prikkels van buitenaf (denk aan geluiden, beelden, geuren) zorgen voor een verhoogde activiteit in je hersenen. Als er een Whatsapp-pingeltje afgaat, gaan meerdere delen van ons brein ‘aan’ staan. Op het moment dat een prikkel prettig is, geeft dit een signaal af aan ons beloningssysteem. Hierbij komt het stofje dopamine vrij (dat ken je misschien wel: het ons ons ‘gelukshormoon’), en vervolgens zetten onze hersenen deze ontwikkelingen weer om in actie. Bij het binnenkrijgen van een appje, ongeacht de inhoud, wordt ons beloningssysteem getriggerd. Met als gevolg dat je naar je telefoon grijpt.
Na een tijd van appjes binnen krijgen raakt je brein gewend aan deze mini-shotjes dopamine. Nog steeds blijf je op dezelfde manier overgaan tot actie (je grijpt naar je telefoon) maar je krijgt er geen geluksgevoel meer van. Je conditioneert jezelf als het waren (Pavlov experiment). Doordat we continue blijven checken wanneer we een pingel horen, zijn we onbewust bezig met dwangmatig gedrag. Bizar, he?
Als je het doet, doe het dan ook goed
Goed, we zitten dus de heel dag door op onze telefoon. Dan kunnen we er maar beter voor zorgen dat ‘ie er ook een beetje leuk uitziet, toch? Je kunt bijvoorbeeld iphone 11 hoesje kopen in book- of flipcase model (met een afgesloten voorkant), waardoor je je scherm niet ziet oplichten en hierdoor minder snel geprikkeld raakt.
